D vitamini

 

D vitamini çatışmazlığı sağlam qalmaq üçün kifayət qədər D vitamini almadığınız deməkdir. Çatışmazlığı ciddi simptomlara səbəb olan vitamin, bədənin bir çox fərqli funksiyası üçün istifadə olunur. Sümüyün əsas quruluş elemntlərindən biri olan kalsiumun mənimsənilməsi üçün D vitamini lazımdır. Sinir sistemi əzələlərin işində və toxunulmazlığın qorunmasında mühüm rol oynayır. Bədəndə lazım olan miqdarı üç yolla əldə edə bilərsiniz. Bu yollardan birincisi, dərinin özü vitamin istehsal etməsidir, ikincisi pəhriz, sonuncusu vitamin əlavəsidir. D vitamini günəş işığına məruz qaldıqdan sonra dəridə təbii olaraq sintez olunur. Bununla birlikdə, günəş işığına çox məruz qalma dərinin qocalmasına və xərçəngə səbəb ola bildiyindən, insanların əksəriyyəti başqa mənbələrə üstünlük verirlər.

          Pulsuz D vitamininə ehtiyac yaşa görə dəyişir. Alınacaq miqdar yaşla birlikdə artır. Bədəndəki vitamin səviyyəsi çox aşağı düşdüyündə sümüklər incə, qırıq və ya qüsurlu olur. D vitamini çatışmazlığı populyasiyada geniş yayılmış bir xəstəlikdir. D vitamini səviyyələri xüsusilə kilolu və 65 yaşdan yuxarı fərdlərdə azdır. Bu səbəbdən qan səviyyəsini normal vəziyyətə gətirmək üçün vitamin əlavələri tələb olunur. Ancaq bu mövzuda diqqətli olmaq və artıq vitamin qəbul etməkdən çəkinmək də vacibdir, çünki çox yüksək D vitamini əlavə fayda vermir. Daha çox fərqli sağlamlıq problemlərinə səbəb olur.

           Bəzi insanlarda D vitamini çatışmazlığı olsa da, əlamətləri yoxdur. Çatışmazlıq bəzən yorğunluq və ümumi bədən ağrısı kimi bəzi simptomlara səbəb olur. Şiddətli çatışmazlıqlarda sümük ağrısı və gəzinti çətinliyinə səbəb olan güc itkisi baş verir. Bundan əlavə, immunitet sisteminin vəzifəsini yerinə yetirə bilməməsi səbəbindən infeksiya tezliyi artır. Əl və ayaq biləklərindəki ağrılar, əhval dəyişikliyi, depressiya, yuxusuzluq, baş ağrısı, saç tökülməsi kimi simptomlar da ola bilər. Yetkinlərdə uzun müddət D vitamini çatışmazlığı; Sümük rezorbsiyasına, sümük quruluşunun pozulmasına, əzələ zəifliyinə səbəb olur. Uşaqlarda raxit adlı bir xəstəliyə səbəb olur. Raxit adətən həddindən artıq və uzun müddətli D vitamini çatışmazlığı səbəbindən uşaqlarda sümüklərin yumşalması və zəifləməsi kimi təyin olunur. Xəstəlik; Sümük quruluşunda böyümənin geriləməsi, ayaqların əyriliyi, əl və ayaq biləklərinin qalınlaşması və döş sümüyünün deformasiyası kimi qalıcı qüsurlara səbəb olur. Yetkinlərdə görülən xəstəliyin formasına osteomalasiya deyilir.