D-dimer testi tromb əmələgəlmə və fibrinolizis markeridir. D-dimer tromb parçalandıqdan sonra qanda olan zülal hissəsidir. D-dimer analizi trombozların diaqnostikası üçün aparılır.
Əsas göstərişlər bunlardır:
-dərin venalarda tromboz
-ağciyər
-tromboemboliyası
-trombofiliya
-DYL (damardaxili yayılmış laxtalanma) sindiromu
D-dimer testinin nəticələri aşağıdakı hallarda da artmış olur:
-
инфекция xəstəliklərdə
-
Aır Zədələrdən sonra
-
crrahi əməliyyartlardan sonra
-
şiş xəstəliklərində
-
qaraciyər xəstəliklərində
-
ürək-qan damar xəstəliklərində
-
80 yaşdan yuxarı kəslərdə
D Dimer Testi nədir?
D Dimer testi hematoloji labratoriyalarında tətbiq olunan qan analizidir. D-dimer fibrin parçalanmasından azad olan bir maddədir. Laxtalanma sisteminin funksiyaları baxımından həkimə məlumat verir, damardan götürülmüş qan nümunəsindən analiz edilən bir analizdir.
D dimer testi ümumiyyətlə təcili yardım otağına yatan və ya intensiv müalicəyə ehtiyac duyulan xəstələrdən tələb olunan qan testidir. Xüsusilə Covid-19 pandemiyası müddətində, ambulator və Covid-19 infeksiyasından şübhələnilən reanimasiya xəstələrindən də infeksiyanın şiddətinin araşdırılmasında istifadə edilir.
Dərin damar trombozu (Venöz Tromboemboliya) (VTE) və emboliya diaqnozunda tez-tez istifadə olunur, eyni zamanda ürəkdə işemiya və bəzi infeksiyalara səbəb olan xəstəliklərin diaqnozunda da istifadə edilir. Anormal hesab edilən D-dimer testinin yüksək olması arzuolunmazdır.
D-Dimer və COVID-19 əlaqəsi. Xüsusilə COVID-19 pandemiyasından sonra D-dimer testinin əhəmiyyəti daha da artdı. Həkimlər tez-tez COVID-19 infeksiyası şübhəsi olan xəstələrdən D-dimer testi tələb edirlər. D-dimer testi COVID-19 xəstəsində yüksək nəticə göstərir. D-dimer testi pıxtalaşma dövründə bir narahatlıq olub olmadığını araşdırmaq üçün istifadə olunan bir hematoloji testdir. Elmi araşdırmalar COVID-19 infeksiyasının diaqnozu və təqibində əhəmiyyətli bir istifadə sahəsi kimi bu analizi tələb edir. Həyati təhlükəsi ciddi bir komplikasiya olan COVID-19 xəstəliyi D-dimeri yüksəldikdə damarlarda laxtalanma əmələ gətirir. Beləliklə dərin venoz trombozu, venoz tromboembolizm (VTE), ağciyər emboliyası və ya DIC yaranma riski əmələ gətirir. D-dimer testi, yumurtalıq və böyrək xəstələrində fibrin məhvinin aşkarlanmasında və dərin venoz trombozu və ya kəskin miokard infarktının müalicəsinin gedişhatında həkim tərəfindən istənilir.
D-dimer testi hamiləliyin son mərhələlərində yüksək ola bilər və bu normal bir vəziyyətdir.
D-dimer dəyərləri müxtəlif iltihab və bəzi yoluxucu xəstəliklərdə yüksək ola bilər. Məsələn, Covid 19 infeksiyası xəstəliyində D димер səviyyələri yüksək görülə bilər.
D-dimer səviyyəsinin yüksək olması qaraciyər xəstəliklərində də görülür.
Bəzi xərçəng növlərində (xüsusilə inkişaf etmiş mərhələdə) yüksək D-dimer müşahidə edilə bilər.
Bu analiz COVİD -19 virusuna yoluxmuş insanlarda xəstəliyin ağırlıq dərəcəsini təyin etmək üçün vacib sayılan analizlərdən biridir.